Bij mijn grootouders stond altijd een lijsterbes naast de voordeur. Dat hoorde zo, kreeg ik te horen. Van deze struik kregen mijn ouders een stekje, die zij ook bij de voordeur neer hebben gezet. Jaren later kochten wij ons eigen huis, en toen wij de tuin gingen verbouwen kregen wij een stekje van de struik bij mijn ouders vandaan. Nu staan er 2 lijsterbessen te pronken in onze voor en achtertuin. Ondertussen wist ik dat de lijsterbes bij de voordeur werd geplant als een beschermer van het huis. En dat de besjes aan een rode draad werden geregen en bij de voordeur werden opgehangen, of als ketting werd gedragen, om negativiteit buiten de deur te houden. ‘kunnen we ze ook eten mam?’, was de vraag van mijn dochter. Ik heb maar uitgelegd dat ze zeker te eten zijn, maar de vraag is maar net of je van de bittere smaak houdt. Ze heeft het toen toch maar gehouden op een mooie ketting te rijgen.
Wat ik een mooie uitleg vind over de lijsterbes is de volgende op het blog van iemand anders: https://puffinsandpies.com/2018/07/28/de-lijsterbes/
Tijdens de decembermaand heb ik al een aantal jaar een adventkalender, die ik steeds bij een andere aanbieder koop. Dit jaar had ik een aanbieder die ontzettend veel zakjes kruiden in de advent had zitten. ‘Wat moet je daar dan mee doen mama’, kreeg ik te horen van mijn dochter. Ik haalde mijn schouders op en gaf aan dat we misschien nog wel een mooi idee kregen. En dat kregen we. Op het moment dat ik een pakje openmaakte van de advent riep ze gelijk ‘ maar dat kunnen wij ook doen mam!’. En dat vond ik dus ook een leuk idee.
We zijn samen aan de slag gegaan met spell kaarsen maken. Eerst was het natuurlijk belangrijk om te bedenken waar je een kaars voor maakt. Daarna was het belangrijk om goed op te zoeken waar de kruiden voor ons voor staan en welke we wilden gebruiken. Wilden we nog iets anders gebruiken in de kaarsen? Zo kwamen we wat kleine steentjes tegen die er ook in mochten. Samen (want als er vuur aan te pas komt, dan doen we dat natuurlijk heel voorzichtig en nooit alleen!) hebben we de hete was op de kruiden laten druppelen terwijl we het doel heel goed voor ogen hielden. Een andere hele leuke manier is om kaarsen te rollen van bijenwasvellen.
Er zijn vast betere manieren om dit aan te pakken, maar voor nu werkte het prima en was het niet al te moeilijk. En zelfs een kind van 8 jaar kan heel goed verwoorden wat ze als doel heeft en wat ze ermee wilt bereiken.
‘Zetten we straks dan dat ene kaarsje aan, mama? Dan kom ik helemaal tot rust’.
‘ zeven heksen bij elkaar, maken een heel vreemd soepje klaar…’
Ik kan er niks aan doen, ik moet altijd aan dat liedje denken als ik in de keuken sta en ergens in moet roeren. Of het nu daadwerkelijk de soep is, de pastasaus of een kruidenmiddeltje. Het maakt allemaal niet uit, zodra ik roer, komt dat liedje op.
Mijn dochter heeft de leeftijd bereikt dat ze het leuk vindt om mee te helpen in de keuken en ik vind haar oud genoeg dat ze mee mag doen. Dus we staan regelmatig samen driftig te roeren in de potten en pannen.
Er zijn ook best wat ‘ heksen’ dingen die een klein kind mee kan maken in de keuken. Ze was behoorlijk driftig toen ze zag dat de cupcakevormpjes gebruikt waren, zonder haar! Voordat ze een hap kon nemen heb ik haar eerst haar neus laten gebruiken en kwam ze erachter dat het geen cupcakes maar zeepjes waren. Maar het zette mij wel aan het denken. De keer erop riep ik haar bij mij om uit te leggen dat we een zalfje gingen maken. Dat was natuurlijk ontzettend stoer. En terwijl ik uitlegde wat we gingen doen (olie erbij, bijenwaskorrels erbij) stond zij op haar teentjes op het keukenkrukje met de lepel in de pan te roeren, terwijl ik alles erbij gooide. En glunderen dat ze deed!!
Mocht je zin hebben om dit met je kinderen te doen, aarzel dan niet! Natuurlijk moet je je voorzorgsmaatregelen nemen en uitleggen wat wel en niet kan. Maar een zalfje maken, een lippenbalsem of zeepje is echt niet zoveel anders dan roeren in de macaronisaus. Maar het resultaat is voor een kind magisch! Als mijn dochter gevallen is, dan pak ik niet de ehbo doos. Maar dan wordt er steevast gevraagd om de toverzalf. En die werkt is haar mening, ‘ want die hebben we zelf gemaakt’.
Wil je wat tips om te starten? Hieronder een paar mooie websites over het maken van kruidenmiddeltjes.
– www.de-kruiderie.com :een paar basisrecepten en ontzettend veel materiaal om mee te starten – www.aromalifestyle.nl : een uitgebreide website met recepten, een blog, webshop en meer – www.pit-pit.com : ontzettend fijne site om de grondstoffen en materialen te kopen
Ik wil er niet mee beginnen, dus ik doe het niet in mijn eerste zin. Maar een gekke tijd is het nu zeker! En omdat men nu verplicht thuis zit, heb je tijd om dingen op te pakken die je anders alleen in het weekend zou doen. Naast alle negatieve en verdrietige nieuwsitems was er ook een boeklancering. Het boek ‘ de weg van de heks’ van Lunadea. Ik proefde een teleurstelling dat deze online gedaan moest worden in plaats van op een toffe locatie. Maar Lunadea heeft zich karig gehouden en heeft er een mooie boeklancering van gemaakt. En nu was ik natuurlijk wel nieuwsgierig. En heb na het lezen mij gewaagd aan het schrijven van een boekrecensie.
Ik heb het er van genomen. Waar beter te zitten en een boek over hekserij en natuur te lezen dan daar waar ik altijd de 4 elementen kan ervaren. Ik kon helemaal opgaan in het verhaal terwijl ik de bijen hoorde zoemen, de kersenbloesem heerlijk om mij heen geurt en de eendjes op het water zeuren om wat lekkers. Het boek is geschreven vanuit het oogpunt van Lunadea. De rode draad door het verhaal is steeds haar eigen weg in de wereld van hekserij. Ze vertelt hoe ze in contact kwam met deze wereld, hoe ze dingen leerde en hoe ze dingen heeft ervaren. De verschillende aspecten die je binnen de heksenwereld tegenkomt komen aan bod in het boek. Zo wordt er onder andere verteld over het in contact komen met andere heksen, meditatie, jaarfeesten, soorten hekserij, het gebruik van kruiden en het maken van rituelen. De eigentijdse kaft, het formaat en de dikte van het boek spreken aan om het boek ook gewoon in je tas te kunnen proppen zodat je hem kan lezen tijdens je dagelijkse rondje in het park. Toen ik begon te lezen moest ik denken aan ‘ Heks’ van Susan Smit. Ook een boek wat de eerste schreden in de wereld van de hekserij liet zien. Lunadea verteld op een leuke manier hoe zij de dingen heeft ervaren. Ze is niet bang om te vertellen over haar eerste leermomenten en hoe dit haar heeft gevormd. Ze verteld haar ervaringen met andere heksen en groepen, wat ze hier mooi aan vond, wat haar niet aansprak. Bij sommige passages vraag ik mij stiekem af hoe de andere partij de situaties heeft ervaren. Ze springt van het verleden naar het heden om aan te kunnen geven hoe bepaalde situaties haar kijk op de hekserij van nu heeft gevormd. De praktische tips en voorbeelden geven een leuke afwisseling en maken het verhaal compleet. Hoewel ze niet altijd diep ingaat op onderwerpen, probeert ze de lezer wel tot nadenken te zetten. Hiervoor gebruikt ze vaak voorbeelden uit de praktijk. Het is leuk om te merken dat veel van de voorbeelden en gedachtes herkenbaar zijn. Dat spreekt natuurlijk erg aan. Ze geeft duidelijk aan dat hekserij door iedereen anders wordt beleefd. Dit juich ik toe in huidige en toekomstige schrijvers in de heksenwereld! Ik merk een verandering in hoe mensen hekserij interpreteren. Hoe dit vroeger heel strak was, en je ‘ er niet bij hoorde’ als je geen duidelijke richting koos en niet in een coven zat. Nu is dat toch anders. Toch proef ik in het boek de tweestrijd van alles wat zij heeft geleerd en wat ze uiteraard ook gebruikt en meeneemt op haar pad. En haar opinie dat je je eigen keuzes moet kunnen maken en juist moet kunnen afwijken van gemaakte paden als je denkt dat dit goed voelt. Het is lastig denk ik om mensen duidelijk te maken dat ze alles niet klakkeloos moeten overnemen. En tegelijk wil je ze wel je eigen kennis meegeven. Naar mijn mening heeft ze de balans hier in wel goed gevonden in haar boek.
Voor beginnende heksen, pagans, heggenrijders, wiccans of hoe jij je ook graag wil noemen is dit boek een leuke manier om kennis te maken met hekserij. Het geeft je de bevestiging dat je keuzes mag maken, dat je fouten mag maken, dat er verschillende wegen zijn om te bewandelen en dat je nooit uitgeleerd bent. Start je eigen onderzoek naar onderwerpen die je interesseren, gebruik verschillende bronnen om aan de informatie te komen en vorm je eigen mening. Voor mij als heks die deze weg al een tijdje bewandeld ontstaan er tijdens het lezen toch wat vragen. Ik had het erg leuk gevonden als sommige passages uit het boek zouden worden uitgediept. Er werden dingen benoemd waarbij ik graag de bron had willen weten, zodat ik dit zelf ook eens zou kunnen opzoeken. Nu bleven sommige onderwerpen een beetje aan de oppervlakte drijven. Begrijpelijkerwijs was het niet de intentie van het boek om diep op elk stukje in te gaan en overal bronvermelding bij te zetten, en toch zou dit voor mij dat beetje extra hebben gegeven. De weg van de heks leest gemakkelijk weg. Een vervolg op het boek verwacht ik wel van Lunadea, die al langer boekjes in eigen beheer uitgeeft over verschillende onderwerpen binnen de hekserij. Ik kijk ernaar uit!
Zelfs met een kleuter kan je heel leuk pompoenen snijden (en de vulling gebruiken in de soep)
‘ hebben ze het bordje meegenomen denk je?’ Ik doe voorzichtig mijn ogen open en kijk mijn dochter aan, die ervoor heeft gekozen om om kwart over zes al bij mijn bed te staan. Je kan begrijpen dat het kwartje nog niet helemaal gevallen was op dat tijdstip. ‘ Zullen we gaan kijken?’ En ze wijst naar het raam. Toen begreep ik wat ze bedoelde. Gisteren hebben we met vrienden Samhain gevierd. Waarbij we onder andere aan een versierde tafel pompoensoep hebben gegeten. Er stond ook een extra kommetje, voor de overleden mensen die we missen. Met haar 5 jaar is het lastig te bevatten, maar zo goed mogelijk hebben we uitgelegd waarom we dit deden. En dat is in een tijd waarin geesten als eng worden beschouwd best moeilijk uit te leggen aan een kleuter. Samen hebben we het kommetje ook nog buiten op haar ‘ altaartje’ neergezet.
Ze klimt over het bed heen naar het slaapkamerraam om te kijken of ze het kommetje nog ziet staan. ‘ Zie je, ze hebben het helemaal niet opgegeten!’ Enigszins verontwaardigd kijkt ze mij aan. Ik ga naast haar staan en we babbelen wat over geesten, wie en wat dat zijn en dat je die niet ziet, dus dat we hen vast ook niet kunnen zien eten. En ik kan er niks aan doen, ik verwijs naar de Disneyfilm Coco. ‘ Daar zie je ook dat de geesten samen met de levenden feest vieren en eten van het eten terwijl het ook blijft staan. ‘ Ze knikt wijs, dat wil ze dan wel zien. En na het kijken van de film blijft het stil. Tot we naar school gaan.
‘ Kan ik dan ook eens met oude oma praten?’
Ik kan een grijns niet onderdrukken. Want willen we dat allemaal eigenlijk niet op zijn tijd, nog even praten met de mensen die we zijn verloren.
Ik ben gek op planten, kruiden en bloemen. Ze geven je een bepaald gevoel als je ze ziet of ruikt. Het is ook niet zo gek dat aan planten een bepaalde eigenschap wordt meegegeven. Soms komt dit overeen met hun geneeskrachtige eigenschap, soms is het meer spiritueel. Op 21 juni, de langste dag van het jaar, is het traditie om je huis een nieuwe bescherming te geven, de kruidenwis. De avond ervoor verbrand je de oude kruidenwis, om op de dag zelf op zoek te gaan naar verschillende planten, kruiden of bomen. Je verzamelt minimaal 7 stuks of een veelvoud hiervan, en maakt hier een kruidenbos van. Het is goed om de kruidenwis te zegenen, en er bv een spreuk bij te zeggen zodat duidelijk is waarvoor hij wordt gebruikt. Deze hang je vervolgens boven je deur. Het is een oude beschermingstraditie. Je laat hem het hele jaar hangen. Elke keer als je door de deur gaat, zie je hem hangen, en ook dit versterkt naar mijn idee het doel van de kruidenwis. De kracht van de gedachte.
Op het internet zijn vele leuke websites te vinden die meer vertellen over de kruidenwis. Je hebt allemaal lijsten met welke planten het beste zijn. Naar mijn idee werkt zoiets als een kruidenwis pas echt goed als je naar je eigen gevoel luistert. Dus laat de lijstjes even links liggen en ga lekker de natuur in op zoek naar de juiste planten. Zo krijg je wat bij jou past. Je kan dan later altijd nog opzoeken welke planten het zijn, misschien kunnen ze je nog iets leren. Ik heb dit keer bijvoorbeeld gekozen voor de planten uit mijn tuin. En er ook even bewust voor gekozen om dit zonder mijn dochter te doen. Terwijl het in principe een hartstikke leuke activiteit is om samen te doen! Welk kind vindt het nu niet leuk om tijdens een wandeling bloemen en plantjes te mogen plukken.
Ik volgde al een tijdje de vorderingen van een boek wat werd geschreven door Wendy Noordzij. Het concept sprak mij erg aan. Niet alleen door mijn liefde voor boeken, of omdat ik heks ben, zelfs niet omdat ik moeder ben. Maar omdat het verhaal gaat over een vooroordeel wat van generatie op generatie wordt doorgegeven aan kinderen. En wat nu nog erg speelt. Ik was erg benieuwd hoe je een onderwerp als dit op een leuke, frisse manier kon overbrengen aan jonge kinderen.
Het boek ligt al goed in de hand. Een formaat boek wat ook voor kinderen prima te doen is. Niet te lang (dikke boeken schrikken blijkbaar kinderen tegenwoordig erg af), met een ontzettend aansprekende kaft. De schrijfster begon goed, de eerste bladzijde laat een lijst zien met de typerende eigenschappen van de sprookjesheks. Niet alleen prikkelt dit de nieuwsgierigheid, het is een goede inleiding in waar dit boek duidelijk niet over zou gaan. Het zou niet gaan over oude grijze vrouwtjes met een pukkel op hun kin. Of die een ketel hebben om rare drankjes in te brouwen. Je gaat je afvragen waar het dan wel over zou gaan.
Elsa en Arne ontmoeten een vrouw, Vevina, die naast hen is komen wonen. Hun moeder waarschuwde hen dat ze een heks is, dus dat ze uit haar buurt moeten blijven. Ik kan me het gevoel van avontuur goed voorstellen die de kinderen moeten hebben gevoeld nu hen iets werd verboden! Uiteraard komen ze in contact met deze heks, die helemaal niet eng blijkt te zijn, die ook geen rare dingen uitspookt. Ze is een vrouw met liefde voor de natuur en haar omgeving. De kinderen leren van haar wat echte heksen doen, hoe ze de natuur kunnen helpen en hoe de natuur hen kan helpen. Onderwerpen als kruiden, stenen, luisteren naar dieren, de maan en de kristallen bol komen aan bod. De kinderen komen voor een mysterie te staan, waar komt Arie de kanarie vandaan en waarom kan hij niet fluiten? Tijdens hun ontdekkingen komen ze Ogham tegen, de excentrieke oude man die in de oude eik woont. Hij heeft verdriet om het bos, wat stil is geworden. Arne en Elsa komen er langzaam aan achter wat er allemaal gebeurd is en gaan hun best doen dit zo goed mogelijk op te lossen.
Ik heb het boek, zittend in het zonnetje wat ons geschonken is dit weekend, in 1 keer uitgelezen. De hoofdstukken zijn niet lang. Het is jammer dat het geen sluitende hoofdstukken zijn. Voorlezen aan een kind wordt dan toch erg lastig. Want je wil toch weten hoe iets is afgelopen. Ik kan een boek dan niet neerleggen. Gelukkig vind ik dat helemaal niet erg! Wat lastiger was, was dat mijn dochter, die nog te jong is om het boek zelf te lezen, steeds mee wilde kijken naar de mooie plaatjes. De kaft, bestaat uit een ontzettend gezellig tafereeltje. Die al laat zien wie er allemaal meespeelt in het verhaal. In het boek vind je verschillende pentekeningen, die het verhaal goed ondersteunen. Ik als hobby tekenaar heb gelijk gekeken wie deze tekeningen heeft gemaakt: Peter van Harmelen. Ik weet niet hoe anderen erover denken. Maar de keuze voor deze samenwerking is wat mij betreft goed geweest. Ik heb een zwak voor eenvoudige, doch gedetailleerde klassieke tekeningen. Ik heb veel minder met de soms schreeuwerige, felgekleurde tekeningen die je tegenwoordig op kinderboeken ziet. Dat zou zeker misplaatst zijn bij dit verhaal. Het verhaal is leuk, tegen het schattige en voorspelbare aan, met een goed likje avontuur en spanning. En dat is een combinatie die perfect is voor de leeftijd waar het voor is geschreven. De leeftijd van de kinderen in het boek komen overeen met de leeftijd van de lezers. Iedereen (zeker ouders) kent de verveling die een kind kan overkomen bij teveel vrije tijd. En hun honger naar nieuwe informatie, zolang deze maar op een leuke, speelse en avontuurlijke manier tot hun komt. Daardoor sluit het nog eens extra goed aan bij kinderen die dit boek pakken. Dit is zeker een goede insteek geweest om de informatie over moderne hekserij aan de jeugd over te brengen. De informatie is ook niet uit de lucht gegrepen. En dat is naar mijn idee erg belangrijk. Dat zou afbreuk hebben gedaan aan het verhaal, en het idee achter het hele boek.
Het is een gezellig boek, met een leuke verhaallijn en met goede informatie in kindertaal geschreven. Het opent mogelijkheden naar vervolgboeken, waarvan menig kind van zal smullen!
‘mama, mama’ stiekem is de kleine meid ‘s morgens vroeg bij mij in bed gekropen. Met moeite trek ik een oog open en kijk op de wekker. Niet de meest fijne tijd om te zien als je vrij bent. Maar voor ik er iets over kan zeggen zie ik de blik in haar ogen.
‘kijk mama’, en ze wijst naar het raam. En nu zie ik het ook. Het gordijn staat een stukje open, en precies door die kier schijnt de maan haar licht naar binnen. Heel helder hangt ze boven de wolken, waarachter ze soms eventjes verdwijnt.
Ik trek de kleine meid tegen me aan, en samen genieten we van het ‘maanbaden’, gewoon het opnemen van de energie van de maan.
Dat deze maan bijzonder is (2 keer in 1 maand, supermaan) is mij niet ontgaan. Wat ik gewoon het allermooiste vind, is dat de maan er is en dat ik op zulke dagen kan genieten van het aanschouwen van de maan en haar energie. En dat de kleine meid dit ook zo voelt.
Vanavond staat de volle maan weer te stralen in de lucht. Een krachtige gebeurtenis, elke keer weer. Voor mij is deze toch wel speciaal, zo op de verjaardag van mijn dochter. De dag is al speciaal, herinneringen worden gemaakt, mijn meisje een jaartje ouder. De volle maan zet dit gevoel nog een beetje extra kracht bij.
Wij laden ons weer op, zowel in het maanlicht als in de fijne herinneringen die we vandaag er weer bij hebben gemaakt.
‘en nu goen mama, en rood, en…’
We hebben met wat hulp van papa een plekje in het gras gezocht en de verf staat om ons heen. Kwast in onze handen en daar gaan we, we gaan helemaal los op het schildersdoekje. Samen, want ‘samenwerken’ is het nieuwe woordje tegenwoordig. En dat gaat ook heel goed samen, al snel is er een scala aan prachtige kleuren en vormen te vinden op het doekje.
Op een gegeven moment pakt ze de rood, en smeert de felle kleur over alle andere kleuren heen, onder het mantra ‘rood, rood, rood’. En mijn eerste reactie is eigenlijk, ‘jakkes, pak maar groen of blauw’. Je begrijpt dat mijn dochter het daar niet mee eens was, ze wilde rood, overal rood.
Iedereen kiest kleuren intuïtief, je hebt nu eenmaal zo je voorkeuren. Mijn voorkeur ligt al jaren bij groen, en soms bij blauw. En ik heb huizen met rode muren altijd erg overweldigend gevonden. Het is ook niet zo raar dat mijn reactie eigenlijk zeer impulsief negatief was.
Daar heeft een peuter van bijna drie jaar natuurlijk geen boodschap aan, die volgt haar eigen gevoel.
Uit nieuwsgierigheid ben ik eens gaan opzoeken waar de kleur rood precies voor staat. Je komt woorden tegen als: passie, emotie, fysiek gericht, strijd, vastberaden, grondig, impulsief, koste wat kost .
De kleur rood, bedacht ik me, past eigenlijk prima bij de fase waarin onze peuter nu zit. De peuterpuberteit.
